Psihoanalitička psihoterapija našla je svoju primenu u dečjem, adolescentnom, odraslom i ranom starijem dobu.
Problemi koji se uspešno mogu tritirati psihoanalitičkom psihoterpijom su razvojni problemi, sa pratećim simptomima, u dečjem i adolescentnom uzrastu, koji se odnose na:
- nesnalažanje u savladavanju razvojnih zadataka,
- različite vidove poremeaćja ponašanja i raspoloženja,
- zastoja u korišćenju svojih intelektualnih i kreativnih potencijala, tj. školskom i studentskom zastoju,
- probleme povučenosti, stidljivosti, strha od intimnosti, straha od autoriteta isl.
U odraslom dobu:
- problemi životnih kriza sa pratećim simtomima, uzrokovani partnerskom problematikom, roditeljskim nesnalaženjem u suočavanju sa dečjom i adolesctnom problematikom, emotivnim gubicima nakon razilaženja, razvoda, sučavanja sa somatskim bolstima ili smrti važnih i dragih osoba,
- problemi nesnalaženja u međuljudskim i komplikovnim međugeneracijskim odnosima,
- problemi straha i neraspoloženja izazvani poslovnim problemima ili neuspesima, promenom ili gubitkom posla isl;
- psihosomatski problemi usled sklonosti somtskom načinu reagovanja na razne životne sadržaje i sitacije,
- problemi straha, različitih fobija ili opsesivnih smetnji uzrokavane raznolikim i brojnim životnim događajima;
- ali i problemi težih poremećaja ličnosti.
Razvijene su i posebne tehnike za lečenje psihotičnih poremećaja, koje za sada nemaju širok dijapazon primene.
Ono što psihoanalitička psihoterapije, za sada, nije u mogućnosti da tretira su:
- ometenost u razvoja u smislu intelektualnog deficita,
- bolesti zavisnosti,
- hronični i teži psihotični poremećaji.
Važno je istaći da postojanje motivacije, spremnosti da se preuzme odgovornost za svoj problem i želje za promenom, doprinose dobrom terapijskom ishodu.
Kada psihoterapijski proces otpočne, poboljšanje se ostvaruje postizanjem nekoliko manjih ciljeva koji vode od smanjenja početnih tegoba, preko sticanja uvida, tj. saznanja o unutrašnjim pokretačima problema do promene unutar psihičke strukture i poboljšanja međuljudskih odnosa u spoljašnjem svetu. Ovaj psihoterapijski put nije ni malo jednostavan i lak jer podrazumeva, po nekad, bolna suočavanja sa sopstvenom agresivnošću i nezrelošću, tj. nezrelim mehanizmima odbrane, svojstvene ranijim periodima razvoja, uz istovremnu potrebu prevazilaženja, neutralizacije i integracije istih. Sticanje saznanja o unutrašnjim pokretačima, tj. uvida, ključni je momenat, koji daje mogućnost poboljšanja kavliteta života i podstiče sposobnost da se bude u dobrim i partnerskim odnosima i u ulozi roditeljstva. Vrlo važna činjenica je da uvid olakšava suočavanje sa strepnjom, koja se tokom života prirodno pojavljuje i koja je zrelija nakon psihoanalitičke psihoterapije u odnosu na dostignuti psihološki nivo razvoja.
Zbog svega navedenog, psihoanalitička psihoterapija predsatvlja jednu od dubinskih, tj. rekonstruktivnih psihoterapijskih tehnika koje dovode do preuređenje unutrašnjeg sveta u cilju stvaranja skladnijih odnosa u njemu.